Antioksidanlar parlak renkli meyve ve sebzelerde bulunur, ancak gerçekte ne yaparlar? Vücuda nasıl yardım eder veya zarar verirler? Ek olarak mı yoksa doğal olarak gıda yoluyla mı alınmalılar? Cevaplar bizde.
Antioksidanlar Nelerdir?
Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önleyen veya yavaşlatan maddelerdir. Reaktif oksijen türleri (ROS) olarak da bilinen serbest radikaller, gıdaları enerjiye dönüştürmenin ve çevreye tepki vermenin (örneğin kirli havayı solumak veya sigara dumanı) bir yan ürünü olarak üretilen atık maddelerdir. Serbest radikaller, hücrelere ve genetik materyale zarar verebildikleri için vücut için bir tehdit oluşturur. Vücudumuz serbest radikallere karşı savaşan moleküller yapmak için çok çalışır.
Antioksidanlar zararlı serbest radikalleri nötralize etmeye yardımcı olur. Böylece serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarının sonucu olan oksidatif strese karşı koruma sağlarlar. Bu korumanın genel sağlığı iyileştirdiği düşünülmektedir.
Antioksidan Çeşitleri
Hem doğal hem de yapay yüzlerce çeşit antioksidan vardır. Vücut tarafından üretilen antioksidanlara endojen antioksidanlar denir. İnsan yapımı antioksidanlara veya vücudun dışındaki herhangi bir şeyden gelen antioksidanlara eksojen antioksidanlar denir. Bu farklı türlerin farklı işlevleri vardır ve birbirlerinin yerine kullanılamazlar, bu nedenle antioksidanları birçok farklı yerden almak önemlidir.
Yaygın antioksidanlar;
- A vitamini - süt ve yumurta
- C vitamini – meyve ve sebzeler
- E Vitamini – fındık, tohum ve yeşil yapraklı sebzeler
- Beta-karoten - parlak renkli meyve ve sebzeler
- Likopen - pembe ve kırmızı meyve ve sebzeler
- Selenyum – pirinç, mısır, buğday ve kepekli tahıllar
Antioksidan Takviyeler
Antioksidan takviyeleri faydalı olabilir, ancak diyetinizden aldığınız antioksidanların tamamen yerini almamalıdır. Yüksek dozda bir antioksidan takviyesi almak bazen yardımcı olmaktan çok zararlı olabilir ve çeşitli sağlık risklerine yol açabilir. Vücudun en çok antioksidanı gıdalardan, özellikle meyve ve sebzelerden alması en iyisidir.
